‘Gedenk mens dat gij van stof zijt en tot stof van de aarde wederkeert’ (Gn 3, 19)
As staat symbool voor de menselijke eindigheid en sterfelijkheid. Op Aswoensdag worden we er dus aan herinnerd dat we slechts een beperkte tijd op aarde hebben. Het moet ons aanmoedigen om de kostbare tijd die we hebben zo kwaliteitsvol mogelijk in te vullen, zowel in de relatie met onszelf, de ander, de natuur en als in onze verhouding tot het overstijgende, het betekenisvolle of tot God.
In de lijn hiervan wijst as er ons ook op dat we niet volmaakt zijn. We zijn niet alleen 'beperkt' in onze levensduur (kwantiteit), maar ook 'kwaliteitsvolle' omgang in onze relatie met onszelf, anderen, de natuur of met God laat soms te wensen over. Met het askruisje drukken we dan ook het besef uit dat we fouten en tekortkomingen hebben (groot of klein) en dat we hiermee, gedurende de komende vastentijd, aan de slag willen gaan.
Bovendien heeft as een reinigende kracht. In primitieve culturen werd as zelfs gebruikt om te wassen. Deze symboliek onthult dan ook dat de vastenperiode gezien kan worden als een periode van 'reiniging'.
Voor de laatste betekenis die schuilgaat achter het 'as' van het askruisje verwijzen we naar een eeuwenoude gewoonte om braakland af te branden om de grond zo opnieuw heel vruchtbaar te maken. Vruchtbaarheid ofwel nieuw leven dat hieruit volgt wordt ons dus toegewenst bij het opleggen van het askruisje. Met andere woorden: niet onze tekortkomingen worden in de verf gezet, maar juist de nieuwe kansen die we krijgen. Als dat geen hoopgevende boodschap is
‘Bekeer u en geloof in de blijde boodschap’ (Mc 1,15)
De as die op zich al een heel diepe symbolische betekenis heeft, wordt al sinds de twaalfde eeuw in de vorm van een kruisje aangebracht. Dit kruisje geeft de kern van het christelijk geloof weer: niet de dood heeft het laatste woord, maar wel het goede, de verrijzenis, het leven! 40 dagen lang willen christenen zich richten op die hoopvolle boodschap, met als bedoeling uiteraard dat deze 'oefentijd' ook nog lang daarna zijn vruchten afwerpt. Hiervoor worden zij geïnspireerd door Gods droom en het voorbeeld van Jezus die deze droom handen en voeten geeft. Deze droom weerspiegelt een leven waar het goed is voor elke mens en al wat leeft. Met dit kruisje geven christenen aan dat ze willen 'denken, spreken en doen' zoals Jezus.
